Asgari ücrette senaryolar: Hangi artışa göre asgari ücret ne kadar olabilecek?

Önceki yıllarda yüksek enflasyon nedeniyle yılda iki sefer artırılan minimum ücret sıkılaşma siyasetleri sonucu 2024 yılı için yıllık olarak belirlenmiş ve yüzde 49’luk zam oranıyla brüt 20 bin 2, net 17 bin 2 lira olarak uygulanmıştı.

2025 yılı için konuşulan senaryolarda öne çıkan mümkünlük ve hesaplamalar yapılmaya başlandı.

İşte 2025 için mümkün zam oranları ve minimum ücret meblağları…

1- Yüzde 17,5 ve yüzde 21: 19 bin 977 ile 20 bin 572 TL

Asgari ücret tartışmalarında konuşulan bahislerden biri artışın hedef enflasyona göre yapılması.

Orta Vadeli Program’a göre 2025 için enflasyon beklentisi yüzde 17,5 düzeyinde. OVP’de yer alan hedef enflasyona göre zam yapılması durumunda minimum ücret 2025 için 19 bin 977 düzeyine çıkacak.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise son enflasyon raporunda 2025 için enflasyon beklentisini yüzde 14’ten yüzde 21 düzeyine çıkarmıştı. TCMB’nin enflasyon beklentisi dikkate alınırsa minimum ücret yüzde 21 artışla 20 bin 572 TL’ye çıkacak.

Son enflasyon raporu sunumunda TCMB Başkanı Fatih Karahan, asgari ücret konusunda karar verici merci olmadıklarını vurgularken, enflasyona tesirleri bağlamında da bu bahiste değerlendirmeler olmuştu.

“Ücret dağılımında düşük vasıflı çalışanların fiyatlarının dağılımda zarar görmemesi için artışın enflasyona zarar vermeyeceğini öngörmek lazım” diyen Akçay, diğer fiyatlardaki artışın minimum fiyatın gerisinde kalacağını dile getirmişti.

Öngörülerin de düşük fiyat artışlarını gösterdiğine dikkat çeken Akçay, “Bu enflasyon için olumlu. Şunu söylemekte yarar var bir noktada illa ki ileriye dönük endekslemeye geçmeliyiz. İleriye dönük endeksleme devreye girmek zorunda. Konjonktürün de uygun olduğu kantindeyim” tabirlerini kullanmıştı.

2- Yüzde 25: 21 bin 253 TL

TCMB’nin son enflasyon raporunda 2025 için enflasyon kestiriminin üst bandı yüzde 26 olarak belli oldu.

Bununla birlikte yabancı kurumlardan gelen birtakım yorumlar ve yetkili isimlerden gelen açıklamalar minimum fiyatta ikinci senaryo olarak yüzde 25 düzeyinin öne çıkmasına neden oldu.

Ekim ayının sonunda TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın Washington’da yatırımcılarla gerçekleştirdiği görüşmelerde 2025 para siyasetini şekillendirirken minimum ücret artışı boyutunu da değerlendirmeye alacakları mesajını verdiği belirtilmişti.

Bloomberg’e konuşan ve Karahan’ın yatırımcılarla toplantısından edinilen bilgilere atıfta bulunan kaynaklara göre yetkililer yüzde 25 civarı taban ücret artışının 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını vermişti.

Deutsche Bank geçen hafta Türkiye’de ekonomi yönetimi, banka yöneticileri, ekonomistler ve akademisyenlerle yaptığı görüşmelerin akabinde hazırladığı notta Türkiye’de yetkililerin enflasyon görünümü konusunda temkinli optimistlik içinde olduğunu belirtti. Notta enflasyon görünümü açısından kritik ehemmiyetteki 2025 taban fiyatı konusunda “Genel beklenti yüzde 25-30 artış yönünde” sözleri kullanıldı.

Notta enflasyon görünümü açısından kritik değerdeki minimum ücret artışına da başka bir kısım açıldı.

Asgari fiyatta 2025 için genel beklentinin yüzde 25-30 arasında bir artış olduğunu belirten Deutsche Bank ekibi, minimum fiyatta yüzde 30’un üzerinde bir artışın, yavaşlayan ekonomi ortamında işletmeleri zor durumda bırakacağı ve enflasyon beklentilerini bozacağı yönünde bir kanı olduğunu söyledi.

Diğer yandan, Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın asgari fiyatta yüzde 25 civarı artışın 2025 yılı enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını verdiğini ifade ederek, “Biz de yapılacak artırımın bu düzeyde olması gerektiği kantindeyiz” dedi.

Bu senaryoya göre yüzde 25 zam yapılırsa, minimum ücret 21 bin 253 lira olacak.

3- Yüzde 30: 22 bin 103 TL

Asgari fiyata ilişkin görüş bildiren yabancı kurumlardan bir kısmı de yüzde 30’lık tahmin belirtti.

Bu oranda bir zam yapılması durumunda taban ücret 22 bin 103 lira olacak.

4- Yüzde 35: 22 bin 953 TL

Asgari fiyatta yüzde 35’lik artış senaryosu da farklı seviyelerde dile getiriliyor.

Bu senaryoda gerçekleşen enflasyona daha yakın bir taban ücret kestirimi öne çıkıyor. Söz konusu senaryo siyaset sahnesinde de dile getirilen senaryolar arasında yer alıyor.

Eğer pazarlıklar bu türlü başlar ve başladığı yüzde 35 ile biterse taban ücret 22 bin 953 lira olarak uygulanacak.

5- Yüzde 44: 24 bin 483 TL

Son senaryo ise gerçekleşen enflasyona göre bir artış yapılacağı yönünde.

TCMB’nin son enflasyon raporunda 2024 yıl sonu için enflasyon varsayımı yüzde 38’den yüzde 44’e çıkarıldı.

Kamuoyunda taban ücretlilerin refah kaybı yaşamaması için gerçekleşen enflasyona göre zam senaryosu da öne çıkmıştı. Ankara’da siyaset arenasında olduğu aynıi, birtakım akademisyenler de gerçekleşen enflasyona işaret etmişti.

Eğer bu bilgi baz alınırsa, taban ücret 24 bin 843 lira olacak.