Uzmanlar, penis kanserinin önlenmesinde kitlesel HPV aşısı yapmanın çok çok önemli olduğunu söylüyor
2018’de Brezilyalı emekli João, penisinde bir siğil ortaya çıkmasından sonra doktora gitti.
63 yaşındaki João, “Ne olduğunu bulabilmek için kliniklere gittim ama bütün hekimler bana fazla deriden kaynaklandığını söyledi ve ilaç verdiler” diye anlatıyor yaşadıklarını.
İlaçları kullanmasına karşın siğil gitgide büyüdü. Durum evliliğini de etkilemeye başladı ve João ile eşinin cinsel ömrü geriledi.
“Kardeş olduk” diyen João, neler olup bittiğini bulmaya kararlı olduğunu vurguluyor.
João (asıl ismi değil) uzman hekimlere gidip gelmeye devam etti. Daha çok ilaç verildi ve yeni biyopsiler istendi.
“Hiçbir şey durumu çözmedi”,fakat sonra nihayet geçen yıl teşhis konuldu. João’nun penis kanseri vardı.
“Ailem için çok nahoş bir sürprizdi. Penisimin bir kısmı alındığı için daha da kötü oldu. Başım kesilmiş benzeri hissettim” diyen João devam ediyor:
“İnsanlarla konuşabileceğiniz bir kanser çeşidi değil, zira latifeye dönüştürülebiliyor.”
Penis kanseri ender görülüyor, lakin dünya genelindeki vaka sayısı ve mevt oranları artıyor.
‘Ameliyattan korkuyordum’
Son çalışmalara göre João’nun memleketi Brezilya’da her 100 bin erkekte 2,1 bireyle en yüksek vaka oranlarından birine sahip.
Brezilya Sağlık Bakanlığı’na göre 2012-2022 arasında ülkede bildirilen 21 bin vaka vardı. Bu nedenle son 10 yılda 4 bin mevt kayıtlara geçti. Ayrıyeten 6 bin 500 uzuv kesme ameliyatı yapıldı.
Brezilya’nın en fakir eyaleti Maranhão’da her 100 bin erkekte 6,1 şahısla en yüksek vaka sayısı görüldü.
Penis kanserindeki belirtiler sıklıkla, organda güzelleşmeyen bir yarayla ve güçlü bir kokuya sahip akıntıyla başlıyor.
Erken teşhiste, lezyon bulunan bölgenin ameliyatla alınması, radyoterapi ve kemoterapi prosedürlerle tedavi şansı yüksek.
Ancak tedavi edilmediği takdirde, penisin ya kısmen ya tamamen ve büyük olasılıkla testisler gibi yakındaki genital organların alınması gerekebiliyor.
João kısmi ampütasyon ameliyatını Ocak ayında olduğu ve zorlu bir dönem yaşadığını anlatıyor.
“Kimsenin kendi başına üstesinden gelebileceğini düşündüğü bir şey değil. Başınıza geldiğinde de, gidip insanlara anlatamıyorsunuz.
“Ameliyattan çok korkuyordumfakat öteki bir alternatif yoktu. Ameliyattan sonraki birkaç hafta üzücüydü. Bunu inkar edemem. Penisinizin bir kısmının olmaması fecî.”
Bazı hastalarsa, ömrü tamamen değiştiren tam ampütasyon ameliyatı olmak zorunda kalıyor.
Sao Paulo’daki AC Camargo Kanser Merkezi’ndeki Ürüloji kısmından Thiago Camelo Mourão süreci şöyle anlatıyor:
“Kısmen ampüte hadiselerde, idrar penisten çıkmaya devam ediyor. Fakat tam ampütasyonda idrar çıkış deliği, testisler ve anüs arasındaki perine bölgesine konulabiliyor. Bu yüzden de hastanın tuvalette oturarak idrar yapması gerekiyor.”
Uzmanlara göre penis kanserindeki risk faktörlerinden kimileri, fimoz diye bilinen sünnet derisinin sıkı olması ve sigara içmek.
Brezilya Üroloji Vakfı’ndan Mauricio Dener Cordeiro, şahsî hijyenin de bir risk faktörü olabileceğini söylüyor.
“Bir erkek penis ucunu açmaz ve sünnet derisini düzgün bir şekilde temizlemezse, salgılar birikebiliyor. Böylelikle, bakteri enfeksiyonları için uygun bir ortam oluşuyor.
“Bu durum tekrarlanırsa tümör oluşması ismine bir risk faktörü ortaya çıkıyor.”
Cordeiro hijyenle birlikte, sık görülen bir virüs grubu olan insan papilloma virüsünden (HPV) kaynaklanan enfeksiyonların “başlıca risk faktörlerinden biri” olduğunu belirtiyor. HPV ağız ve penis kanserlerine yol açabiliyor.
Corderio şöyle devam ediyor:
“Lezyonların önlenmesindeki aktifliğinin yüksek olması nedeniyle HPV’ye karşı kitlesel bir aşılama gerekli. Lakin Brezilya’daki aşılanma oranı nitekim faal olması için gerekenin altında.
“Brezilya’da aşının kolay bulunabilirliğine rağmen, kızlardaki HPV aşılanma oranı, yüzde 57, erkeklerde ise yüzde 40’ı geçmiyor. Hastalığın önlenebilmesi için gereken aşılanma oranı yüzde 90
Corderio, aşı konusundaki dezenformasyon, etkinliği konusundaki kuşkular ve aşı kampanyaları düzenlenmemesinin oranın düşük kalmasında rol oynadığına inanıyor.
Ama sorun yalnızca Brezilya’da değil. Son penis kanseri araştırmasına göre vaka sayısı dünya genelinde artıyor.
2022’de JMIR Kamu Sağlığı ve Gözlem dergisi, 43 ülkeden gelen son bilgilerin yer aldığı kapsamlı bir tahlilin sonuçlarını yayımladı.
Araştırmaya göre 2008-2012 arasındaki en çok vaka sayısı Uganda’da (100 bin erkekte 2,2) görüldü. Bu ülkeyi 100 bin erkekte 2,1 olayla Brezilya ve 100 bin erkekte 1,4 hadiseyle Tayland izledi. En az vaka ise 100 bin erkekte 0,1 olayla Kuveyt’te görüldü.
Çin’deki Sun Yat-Sen Üniversitesi’nden Leiwen Fu ve Tian Tian’ın liderlik ettiği grubun yaptığı araştırmada, “Gelişmekte olan ülkeler hala penis kanseri hadiselerinde ve vefatlarında en büyük yükü taşırken, vaka sayısı çoğu Avrupa ülkesinde de artıyor” deniliyor.
İngiltere’deki vaka sayısının 1979-2009 arasında her 100 bin erkekte 1,1’den, 1,3’e çıktığı, Almanya’da da 1961-2012 arasındaki olayların her 100 bin erkekte 1,2’den 1,8’e çıkıp, yüzde 50 oranında yükseldiği kaydediliyor.
Küresel Kanser Kaydı isimli kurumun kestirimine göre bu sayılar artacak. Kurum 2050’de global penis kanseri vaka sayısının yüzde 77’den fazla yükseleceğini söylüyor.
En çok olayın 60’larındaki erkeklerde görüldüğünü söyleyen uzmanlar, vaka sayısının artmasının nüfusun yaşlanmasından kaynaklanabileceğini vurguluyor.
Cordeiro, “Penis kanseri ender görülen ve vakitte yüksek derecede önlenebilir bir hastalık. Her yaştan erkeklerin penislerini her gün ve benzer vakitte cinsel alakadan sonra sabun ve suyla yıkaması önemli” diyor.
Cordeiro ayrıyeten, cinsel münasebet sırasında prezervatif kullanmanın ve fimoz hadiselerinde ameliyat olup, sünnet derisini aldırmanın penis kanseri riskini azaltabileceğini de vurguluyor.
João şimdi birkaç ay içinde alacağı son test sonuçlarını bekliyor.
“Testlerin tedavi olduğumu göstereceğine inanıyorum” diyor.
“Ampütasyondan sonra ağrım kalmadı ve çok daha iyi hissediyorum. Fakat ömrümün sonuna dek, penisimin kısmen alınmış olmasıyla yüzleşmek zorunda kalacağım.”
İngiltere Kanser Araştırma Vakfı’na göre penis kanseri teşhisi konulan erkeklerin yüzde 90’ından fazlası, kanser yakındaki lenf nodüllerine yayılmazsa, beş yıl yahut daha uzun süre yaşayabiliyor.