Fidan’dan vize “ambargosu” değerlendirmesi: Bağımsızlığına değer veren ülkeyiz, bedeli neyse de ödemeye razıyız
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bakanlığın bütçe görüşmelerinin akabinde soruları yanıtladı. Schengen bölgesinin vize “ambargosu”na ilişkin olarak sorulara Fidan, “Vize serbestisi muahedesinin hayata geçmesi için birkaç konu var. Birincisi genel potik ortamla alakalı hususlar. Suriye’de yürüttüğümüz operasyonlardan aldıkları tutum var. Biz bağımsızlığına güvenliğine değer veren ülkeyiz. Bedeli neyse de ödemeye razıyız” sözlerini kullandı. CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba‘nın “Suudi Veliaht Prensi Salman’ı karşıladınız. Kaşıkçı cinayetinin buyruğunu veren kişi o. Hiç vicdanınız sızlamadı mı” sözlerine Fidan, “Salman geliyor, o dönem onu karşılayan Sayın Fuat Oktay. Ben o dönem MİT Lideriyim. Fotoğrafta da yokum” sözleriyle karşılık verdi.
DEM Parti’den Fidan’a: Türkiye, çatışmalı bölgelerde arabuluculuk yapıyor; Kuzeydoğu Suriye’de, Rojava’da da bekliyoruz
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği (AB) Başkanlığı, Türk Akreditasyon Kurumu’nun 2025 yılı bütçe, kesin hesap ve Sayıştay raporları ile AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı Sayıştay raporu görüşmeleri tamamlandı. Görüşmelerin akabinde Bakan Fidan soruları yanıtladı.
Dışişleri Bakanlığı bütçe görüşmeleri | Fidan: F-16 süreci sonuçlandırıldı, İsrail’e silah satışının durdurulması için efor devam ediyor
“MİT’ten 6 genel müdürümüz var”
Dışişleri Bakanlığı’na dair “genel müdür” krizine dair dataların doğru olmadığını, MİT’ten gleen yalnızca 6 genel müdür olduğunu belirten Fidan şöyle konuştu:
“Bazı vekillerimiz sayı verdi. MİT’ten gelen üst seviye yönetici vs vs. Bizim şimdi 39 tane genel müdürlüğümüz var. MİT’ten 6 tane genel müdür arkadaş var. Birisi işçi genel müdürü, MİT’e de dışarıdan geldi. Hukuk hizmetleri genel müdürü, bilgi işlem genel müdürü, istihbarat ve güvenlik genel müdürlüğü, eşgüdüm genel müdürü, diplomatik güvenlik birimi. Güvenlik ünitesi bütün dünyada vardı yeni kuruldu bizde. Büyükelçiliklerimizde ihtiyaç var. bu arkadaşlar MİT’ten ödünç aldıklarımız. Zati kardeş teşkilat benzeri çalışıyoruz. Dışarıdan atama yapmayı tercih etmiyorum. Herkes ihtisas konusunu yapsın. Bu kaygı olmamalı. Kurumsallaşmaya ne kadar değer verdiğimi tanıyan bilir. Kurumsallaşma önemli. Taşıdığım emaneti en iyi şekilde taşımaya uğraş ediyorum.”
CHP’li Bankoğlu’ndan “Ulusal Ajans” tepkisi: Fonlar, AKP’ye yakın derneklere, vakıflara hatta tarikat ve cemt derneklerine gidiyor
“Vize şirketleriyle ilgili de çalışmalar devam ediyor”
Dışişleri Teşkilatı Güçlendirme Vakfı’na gelen tenkitlere ise Fidan, şöyle yanıt verdi:
“Vakıf kanunu geçtikten sonra mütevelli heyeti olarak atamayı yaptık. Dışarıdan mali uzman gerekiyordu bir eski banka müdürünü atadık. Vize şirketleriyle ilgili de çalışmalar devam ediyor. Şirketlerle de oturup konuşarak belli bir yol bularak gitmeye çalışıyoruz. Vize şirketleri ülkemizdeki ilgisi bilen kolaylaştıran bir sistemvakıf vasıtasıyla bunu bakanlığa kaynak sağlayan bir yere getirmemiz gerekiyor. Bütçe ile ilgili değil, öteki bahisler var. Bakanlık çalışanlarının hayatı yurtdışında geçiyor. Çocukları da bir Türkiye bir yurtdışı gelip gidiyor. Çocuklarına da bir okul kurmak istiyoruz. Becerebilirsek bir üniversite vizyonumuz var.”
Dışişleri Teşkilatı Güçlendirme Vakfı; “Anayasa’ya aykırı, bakanlığa ‘paralel’ yapılanma, ticarethane!”
“Schengen sistemine girdikten sonra dünyadaki herkese karşı bir ortalama ile hareket ediyorlar”
Vize krizine dair ise Fidan, yıl yıl dataları açıklayarak şöyle konuştu:
“Vize konusu yalnızca burada değil öbür yerlerde de gündemimde. Yakından takip ettiğim bir mevzu. Bilhassa pandemiden sonra avrupa devletleriyle bizim ortamızda bir husus oldu. Schengen sistemine girdikten sonra dünyadaki herkese karşı bir ortalama ile hareket ediyorlar. Bize daha özel bir davranış mı var diye baktığımız zaman ise tablo şöyle:
-2014’te Türkiye müracaatlarına yapılan ortalama red yüzde 4.4, bütün Schengen için 5.1
-2016’da 4.4, dünyaya ise 6.9
-19’da bütün dünyaya 9.7 bize ise 9.9
-20’de bize 9.7, dünyaya 13.6
-21’de 16.9 dünyada ise 13.4 yani pandemi dönemi
-22’de bize 15.7, dünyaya 17.9
-Geçen yıl 16.1 red oranı bütün dünyaya yüzde 16.
2019’da 906 bin vatandaşımız müracaatta bulunuyor. 2021’de 270 bine düşüyor. 2023’te 1 milyon 53 bin kişi. 2024’te de daha fazla olacağını düşünüyoruz. Vize müracaatının yüzde 36 artmasına rağmen red oranı binde bir olarak artmış.
“Bağımsızlığa değer veriyoruz ve bedeli neyse de ödemeye razıyız”
Pandemiden sonra iki şey oldu. Doğru sistemsel sorun var, sistemleri zayıfladı. Pandemiden sonra muhtaçlıkları karşılayacak seviyeye gelmeleri vakit alıyor. Söylemedikleri sebep ise şu; Batı ülkelerinde bilhassa göçmenlere yönelik gelişen politik hal ve bunun iç siyaseti inanılmaz etkiliyor oluşu. Yurtdışına gitmek isteyen, okumak isteyen vatandaş sayımız nüfusa paralel artıyor. Vize serbestisi mutabakatının hayata geçmesi için birkaç konu var. birincisi genel potik ortamla alakalı mevzular. Suriye’de yürüttüğümüz operasyonlardan aldıkları hal var. Biz bağımsızlığına, güvenliğine değer veren ülkeyiz. Bedeli neyse de ödemeye razıyız. Aradan zaman geçti belli bahisler oturdu. Ukrayna – Rusya savaşının oluşturduğu belli bir ortam var. Öncelikli olarak politik iklimin hayata geçmesi için bizim belli mevzuları müzakere etmemiz gerekiyor.”
Türkiye’nin AB üyeliği
Türkiye’nin AB üyeliğine zıt olan politik duruşun bölgede aşılamadığını söyleyen Fidan, “Avrupa’nın kendi yaşadığı siyasal travmalarla bu türlü büyük sorulara da karşılık veremedikleri görülüyor” dedi.
BRICS üyeliği
BRICS üyeliği konusunda muhalefet milletvekillerinin “Kamuoyuna neden yansıtmıyorsunuz? Neden konuşulmuyor?” sorularına karşılık veren Fidan, “BRICS konusunda sakladığımız bir şey yok. Olmazsa olmaz sorum bu her yerde. BRICS, kurumsal bir müracaat ve kabul sistemi olan bir yer değil. Üyeler bir araya gelip davet ediyor. İlgimizi ifade ettik, kaç feda söyledim. Son bilhassa olan gelişmelerden ötürü artık baktılar ki bir genişleme sürecine gidiyorlar, ikincisi; dünyadaki en yoksul ülke de en varlıklı ülke de üye olabilir. Bizimki o denli değildifakat burada imkan olabilir, kaçırmayalım diye istedik. Hiçbir ülkeye davet gitmiş değil. Kurumsallığı tamamlamadan üye almanın zorlayacağını kendileri de biliyor” dedi.
“Salman’ı karşılamadım, olmamış olay için sahne üretmek uygun değil”
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın “Suudi Veliaht Prensi Salman’ı karşıladınız. Kaşıkçı cinayetinin buyruğunu veren kişi o. Hiç vicdanınız sızlamadı mı” sözlerine Fidan, “Salman geliyor, o dönem onu karşılayan Sayın Fuat Oktay. Ben o dönem MİT Lideriyim. Fotoğrafta da yokum. Muhammed bin Salman ile bu türlü bir protokol münasebeti olmadı. Muadili de geldiğinde cumhurbaşkanı yardımcısıdır. Olmamış bir olay için sahne üretmek de uygun değil” diyerek karşılık verdi.
“Sınır ötesindeki Kürt’lerin bölgedeki tek destekleyicisi Türkiye”
Irak’taki Kürt bölgesel yönetimi konusuna ilişkin olarak ise Fidan, “Sınır ötesindeki Kürt’lerin bölgedeki tek destekleyicisi Türkiye’dir. Organik tarih de bugünkü tarih de budur. Suriye’deki Kürt’lerin PKK’lılaştırılmasına karşıyız. Onlar da ödevlerini biliyorlar” dedi.
F16 süreci
Fidan, şöyle devam etti:
“F16 için en büyük sıkıntı siyasal iradeydi. Orayı hallettik. Daha sonra MSB teknik görüşmeleri bitirdi. Ödemeler de yapıldı ve o süreç başladı. Sayın Milli Savunma Bakanı geldiğinde ayrıntıları sorabilirsiniz. Bizim için çok önemli olan o siyasi iradenin orada oluşmasını sağlamak. Eurofighter konusunda da ona bir mevzu var. Orada sipariş basamağına gelinmedi.”