Virüs baş ağrısı, ateş, ishal, kan kusma, kas güçsüzlüğü ve dış kanamaya neden olabiliyor
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Tanzanya’da Marburg virüsü salgını kuşkusu nedeniyle en az sekiz kişi hayatını kaybettiğini duyurdu.
2024 yılının sonlarında Ruanda’da da 15 kişinin vefatına neden olan bir salgın yaşanmıştı.
Marburg virüsü, Ebola’ya neden olan virüsle yakından bağlı. Son yıllarda neredeyse tamamı Afrika’da olmak üzere yüzlerce insanın vefatına neden oldu.
Marburg virüsü nedir ve ne kadar tehlikeli?
WHO, Marburg virüsünün ortalama olarak bulaştığı insanların yarısını öldürdüğünü söylüyor. Evvelki salgınlarda hastaların yüzde 88’i ölmüştü.
Virüs baş ağrısı, ateş, ishal, kan kusma, kas güçsüzlüğü ve dış kanamaya neden olabiliyor.
Virüs ilk defa 1967 yılında Almanya’nın Marburg ve Frankfurt kentleri ile Sırbistan’ın Belgrad kentinde eşzamanlı olarak ortaya çıktı. Salgınlarda virüs 31 bireye bulaştı ve yedi kişi de hayatını kaybetti. Virüs bu olayların akabinde ilk defa tanımlandı.
Salgının Uganda’dan ithal edilen Afrika yeşil maymunlarından kaynaklandığı tespit edildi.
Virüsün domuzlar ve yarasalar tarafından da yayıldığı biliniyor.
Virüs beşerden beşere da geçebiliyor. Çoğunlukla yarasaların yaşadığı mağara ve madenlerde uzun süre kalan insanlar tarafından yayılıyor.
Son yıllarda Marburg virüsü salgınlarının görüldüğü yerler şöyle:
2005 yılında Angola’da ortaya çıkan salgında 300’den fazla kişi öldü.
Biri Avrupa’da başkası de ABD’de olmak üzere son 40 yılda Afrika dışında Marburg virüsünden yalnızca iki kişi öldü.
Her ikisi de Uganda’daki mağaralara yapılan seyahatlere katılan insanlardı.
Son hadiseler nerede görüldü?
WHO, 10 Ocak’tan bu yana Tanzanya’nın Ruanda hududundaki Kagera bölgesinde Marburg virüsü salgını olduğu anlaşılan bir hadisede dokuz kişinin enfekte olduğunu ve sekizinin öldüğünü açıkladı.
Tanzanya’da Mart 2023’te yeniden Kagera bölgesinde altı kişinin öldüğü bir Marburg salgını daha yaşanmıştı.
Eylül ve Aralık 2024 tarihleri arasında Ruanda’da görülen Marburg virüsü salgını 66 bireye bulaşmış ve 15 kişi hayatını kaybetmişti.
Virüs Ruanda’da ilk defa görülmüştü.
Yaşanan diğer büyük salgınlarsa şöyle:
Marburg virüsünün belirtileri neler?
Virüs nedeniyle birden bire ateş, şiddetli baş ağrısı ve kas ağrıları görülür.
Genellikle üç gün içerisinde de, ishal, karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma şikayetleri ortaya çıkar.
WHO’ya göre, bu basamakta hastalar “hayalet gibi” bir görünüme sahip olur. Bu tarifin içerisinde solmuş sözsüz yüzler ve aşırı uyuşukluk da var.
Pek çok insan bedeninin çeşitli yerlerinden kanamaya devam eder. Kimileri aşırı kan kaybı ve şok nedeniyle hastalandıktan sekiz-dokuz gün sonra ölür.
Marburg virüs nasıl bulaşır?
Afrika yeşil maymunları ile domuzlar virüsü taşıyabiliyor.
Mısır meyve yarasası da sıklıkla virüsü barındırır.
İnsanlar arasında beden sıvıları ve benzer yatağın paylaşılması yoluyla bulaşabiliyor.
İnsanlar güzelleştikten sonra bile kanları ya da spermleri aylarca bulaşıcı kalabilir.
Tedavisi nasıl?
Virüsün makul bir tedavisi yahut aşısı yok.
Ancak WHO, kimi kan ürünleri, ilaç ve bağışıklık tedavilerinin geliştirildiğini söylüyor.
Doktorlar, hastanede yatan hastalara bol ölçüde sıvı vererek yahut kan nakliyle birtakım belirtileri hafifletebilir.
Nasıl denetim altına alınabilir?
Uluslararası bir sağlık kuruluşu olan Gavi’ye göre, Afrika’daki insanlar yırtıcı hayvan eti yemekten ya da dokunmaktan kaçınmalı.
WHO, insanların salgının olduğu bölgelerde domuzlarla temastan da kaçınması gerektiğini söylüyor.
Virüsü taşıyan erkekler, semptomların başlamasından sonra bir yıl boyunca yahut sperm testlerinde iki sefer negatif sonuç elde edene kadar cinsel ilgilerinde prezervatif kullanmalı.
Virüsten ölen insanları gömenler de cesetlere dokunmaktan kaçınmalı.
2024’ün gözden kaçan 26 dizi ve filmi |