Yılı 1,1 milyar dolarlık yatırım harcamasıyla kapatmayı planlayan OYAK, yeşil dönüşüm amacı doğrultusunda ekim ayında 1’inci Yüksek Fırın’a hidrojen enjeksiyonunu muvaffakiyetle tamamladı ve 7 bin ton/yıl biyokömür üretim kapasiteli pilot Piroliz Tesisi’ni devreye aldı.
OYAK ve Erdemir yöneticilerinin iştirakiyle Karadeniz Ereğli’deki Erdemir tesislerinde düzenlenen toplantıda, Avrupa’nın ikinci, dünyanın sekizinci büyük çelik üreticisi olan Erdemir’in 2024 yılı değerlendirildi ve 2025 beklentileri paylaşıldı, yeşil çelik üretim seyahatinin ilk yılındaki çalışmalar anlatıldı.
OYAK Genel Müdürü Süleyman Savaş Erdem, toplantı için gönderdiği iletide, Türkiye’nin global çelik gücü olan Erdemir’in, dünya çelik sektöründe yaşanan aksiliklere karşın bu yılı büyük ara aldığı yeşil dönüşüm yatırımlarıyla tamamlayacağını bildirdi.
“Geleceğe yatırım” vizyonuyla Erdemir’in kesimine öncülük ettiğini belirten Erdem, şunları kaydetti:
“2024, tüm dünya için zor bir yıldı. Global büyüme üzerinde baskı devam ediyor. Dünyada talebin yavaşladığı ve ticaret savaşlarının tırmandığı bu periyotta 2025 ile ilgili belirsizlikler hakim. Bilhassa çelik üretiminde global gelişmeler istikrarları belirliyor. Çin’in çelik talebinin azalması, 2025 yılı için küresel ölçekte çelik bölümüne karşı ihtiyatlı bir duruş beklentisine sebep oluyor.
Dünya iktisadında ve global çelik sektöründe yaşanan tüm dalgalanma ve kayıplar, kaçınılmaz olarak dünyanın sekizinci büyük çelik üreticisi olan ülkemizi ve yerli çelik üreticilerini de etkiliyor. Lakin Erdemir bu ortamda kârlılık marjlarındaki daralmayı görece daha sınırlı tutmayı başarmıştır. Global çelik talebinde yaşanan önemli düşüş ve artan operasyonel maliyetler sebebiyle birtakım üreticilerden üretimi azaltma ve hatta üretimi bilinmeyen süre ile durdurma, istihdam kaybı haberler gelirken, Erdemir, bu zorlu devirde üretimi ve istihdamı koruyarak yatırımlarına kararlılıkla devam edip istikrarını muhafaza etmiştir. Belirsizliklere karşın 2025’te de yüksek adaptasyon yeteneğimiz ve geçmiş deneyimlerimizle istihdam ve üretimi müdafaayı, yenilikçi tahlillerle aslında geleceğe yaptığımız yatırımlarımızı sürdürmeyi, yeşil dönüşüm seyahatimize kararlılıkla devam ederek Türk çelik dalına katkıda bulunmayı hedefliyoruz.”
“OYAK Maden Metalürji Kümesi’nin 2016’dan bu yana toplam yatırım harcaması 4,5 milyar doları buluyor”
Erdemir ve İsdemir Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Azası Serdar Başoğlu, toplantıda yaptığı konuşmada, yeşil dönüşüm dahil son 8 yılda gerçekleştirdikleri tüm yatırımların, ülkenin çelik kapasitesini muhafazayı ve sürdürülebilir üretimi sağlamayı amaçladığını söyledi.
Başoğlu, “Entegre tesiste çelik üretimi, tüm dünyadaki üreticiler için farklı ve çok önemli bir bahis. Bir entegre tesiste ortalama yatırım mühleti 4,5 yıldır. OYAK Maden Metalürji Kümesi’nin 2016’den bu yana toplam yatırım harcaması 4,5 milyar doları buluyor. Araya pandemi girdiği için bunun 3,4 milyar dolarlık kısmı son 4 yılda gerçekleşti. Bingöl Avnik’te devam eden peletleme tesisi yatırımı yeşil dönüşüm yol haritamızın çok önemli bir kesimi. Bu yatırım tamamlandığında yüzde 80-85 oranında kendimize kâfi hale geleceğiz.” diye konuştu.
Üretim süreçlerinde yapılan güzelleştirmelerle hem enerji verimliliğini hem de kömür kullanımını kademeli olarak azaltmaya yönelik çalışmaların birbiriyle uyumlu sürdüğünü vurgulayan Başoğlu, “2030 yılı sonuna kadar 3,2 milyar dolarlık dönüşüm yatırımı planladık. Bu yılı 1,1 milyar dolar pahasında yatırım harcaması ile kapatacağız. Yeşil dönüşüm yatırımları da bunun içinde çok önemli yer tutuyor. Yeşil dönüşüm yatırımlarımız hem verimliliği artıracak hem de maliyetleri önemli manada destekleyecek.” dedi.
“Kömürü kademeli olarak azaltacağız”
Serdar Başoğlu, hala Erdemir’in kapasite kullanım oranının yüzde 95 düzeyinde bulunduğunu, Türkiye’nin ihtiyacı olan çeliği içeride üretmeleri gerektiğinin şuurunda olduklarını ifade ederek, bu yıl ihracat oranının yüzde 20’nin üzerine çıktığını, yaklaşık 54 ülkeye ihracat gerçekleştirildiğini kaydetti.
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Başoğlu, her pazarda yer aldıklarını, yassı çelikteki kapasite artışlarında önceliklerinin Türkiye olduğunu söyledi. Hidrojenin devreye alınması halinde emisyonlarda yüzde 15-16 azaltım sağlayabileceklerini ifade eden Başoğlu, OYAK Maden Metalürji olarak kömür kullanımını kademeli olarak azaltacaklarını bildirdi.
Dönüşümde kritik adımlar
Erdemir Genel Müdürü Niyazi Aşkın Peker de çevre ve sürdürülebilirlik sorumlulukları doğrultusunda bu yılın başında açıkladıkları Net Sıfır Yol Haritası ile Türkiye’de çelik kesimine öncülük ettiklerini aktararak, “Avrupa Yeşil Mutabakatı ile uyumlu olarak ton ham çelik başına karbon emisyonumuzu 2030 yılına kadar yüzde 25, 2040 yılına kadar yüzde 40 oranında azaltmayı, 2050’de net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyoruz. Proseslerimizde yaptığımız iyileştirme çalışmaları sonucunda kendi kaynaklarımızı kullanarak enerji verimliliğimizi en üst düzeye çıkarmayı ve dışa bağımlılığımızı azaltarak global piyasalardaki rekabet gücümüzü müdafaayı amaçlıyoruz.” dedi.
Belirledikleri yol haritasına uygun olarak bu yıl çok önemli bir dönüm noktasını geride bıraktıklarını ifade eden Peker, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yenilikçi tahliller ve geleceğe yatırım anlayışı ile Türkiye’de bir prensip imza atarak 1’inci Yüksek Fırın’a hidrojen enjeksiyonunu muvaffakiyetle tamamladık. Avrupa’dauygulamayı gerçekleştiren üç çelik üreticisinden biri olarak, bu alandaki teknolojik altyapıyı ülkemize kazandırmanın memnunluğunu yaşıyoruz. Ayrıyeten, biyokütleden yakıt ve karbon kaynağı üretimini hedeflediğimiz 7 bin ton/yıl biyokömür üretim kapasiteli pilot piroliz tesisimizi devreye alarak kömüre alternatif yakıt geliştirmeye başladık. Bu tesisimizle birlikte üretim sürecinde kullandığımız fosil yakıtları belli oranda ikame ederek emisyonlarımızı ve maliyetlerimizi azaltacağız. Bir sonraki adımda ise 4’üncü kok bataryasını 2025 yılı başında devreye almayı hedefliyoruz. Bu yatırımımız, Erdemir’in kuruluşundan bu yana aralıksız hizmet veren birinci ve ikinci bataryalarının yerini alacak. Ek olarak, yıllık 800 bin ton kapasiteli 4’üncü kok bataryası, toz toplama filtre sistemleri ve yüksek düzey otomasyonu gibi birçok yüksek teknolojik özelliğe sahip olacak. Yeni batarya çevre performansımızı ve kok üretim kalitemizi artırırken, ithal kok alımının azaltılmasını sağlayacak.”
Sürdürülebilirlik yatırımları kapsamında güneş gücü santrali projelerinin sürdüğünü bildiren Peker, Erdemir olarak 775 megavat, OYAK Maden Metalürji olarak ise toplamda 2 bin 36 megavat kurulu güce sahip GES yatırımıyla 12 ilde, 17 farklı lokasyonda yıllık 3 milyon 170 bin 215 megavatst üretim yapmayı planladıklarını kaydetti.
Yatırımlar
Verilen bilgiye göre, Erdemir’in hem yeşil dönüşüm hem verimlilik gayesiyle gerçekleştirdiği yatırımlardan kimilerini 4’üncü kok bataryası yatırımı, yüksek fırın yatırımları, çelikhane yatırımı, sıcak haddehane yatırımları, soğuk haddehane yatırımları, enerji yatırımları, diğer yatırımlar (Erdemir Limanı yapısal iyileştirme ve evsel atık su arıtma tesisi modernizasyonu yatırımı, yeşil dönüşüm yatırımları (No.1 yüksek fırın hidrojen enjeksiyonu, pilot piroliz tesisi, pilot briketleme tesisi, yüksek fırınlara singaz enjeksiyonu, elektrik ark ocağı yatırımı) oluşturuyor.
Türkiye, yılda yaklaşık 13,5 milyon ton yassı çelik üretiyor
Yassı çelikte 25 milyon ton civarında kurulu üretim kapasitesi bulunuyor. Türkiye’de her yıl 13,5 milyon ton civarında yassı çelik üretiliyor. Yıllık ortalama 19 milyon ton civarında yassı çelik tüketen Türkiye, muhtaçlığının bir kısmını ithalatla temin ediyor. OYAK Maden Metalürji Şirketleri bünyesinde fliyet gösteren Erdemir ve İsdemir, yıllık yaklaşık 7 milyon ton civarındaki yassı çelik üretimi ile Türkiye’nin muhtaçlığının çok önemli bir kısmını karşılıyor.
Yüksek direnci, esnekliği ve hafifliği ile vazgeçilmez bir ürün olan çelik, başta inşt, otomotiv, beyaz eşya, boru profil, haddecilik, genel imalat, elektrik-elektronik, makine, enerji, ısı gereçleri, gemi inşa, savunma, ambalaj ve yenilenebilir enerji olmak üzere birçok kesime temel girdi sağlıyor.