Uluslararası insan hakları kuruluşları: Galatasaray Meydanı Cumartesi Annelerine/İnsanlarına açılmalıdır

Uluslararası insan hakları kuruluşu, ortak bir bildiri yayınlayarak Galatasaray Meydanı’nın Cumartesi Anneleri/İnsanları için kısıtlamasız bir şekilde açılmasını talep etti. Bildiride, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya‘nın Ekim 2023’teki olumlu açıklamalarının memnuniyetle karşılandığı, lakin Kasım başında yapılan düzenlemelerin kâfi olmadığı belirtildi. Kuruluşlar, meydandaki polis bariyerleri ve katılımcı sayısının keyfi olarak sonlandırılmasından duydukları tasayı dile getirerek, Cumartesi oturmalarının herhangi bir pürüz olmadan devam etmesi gerektiğini vurguladı.

Bianet’in aktardığına göre, Amnesty International, Article 19, Civicus, Civil Rights Defenders, Collectif des Familles de Disparus en Algérie, Euro-Mediterranean Federation Against Enforced Disappearances (FEMED), EuroMed Rights, International Federation for Human Rights (FIDH), in the framework of the Observatory for the Protection of Human Rights Defenders Front Line Defenders’ın yayımladığı ortak bildiri şöyle:

Galatasaray Meydanı Cumartesi Anneleri/İnsanlarına açılsın  

“Aşağıda imzası bulunan uluslararası insan hakları örgütleri olarak bizler, Mayıs 1995’ten bu yana zorla kaybedilen yakınları için hakikat ve adalet uğruna aksiyonda olan Cumartesi Anneleri/İnsanları ile dayanışmamızı ilan ediyoruz.

25 Mayıs 2024’te 1000’inci haftalık nöbetlerine yaklaşan bu insanlar, Türkiye’nin en uzun soluklu barışçıl aksiyonunu sürdürüyorlar. Onlar, son 29 yıl içinde ve bilhassa Ağustos 2018’den bu yana, yetkililerce barışçıl protesto yapma haklarına yönelik hukuk dışı kısıtlamalarla, polisin aşırı güç kullanımıyla, keyfi gözaltılarla, temelsiz cezai soruşturmalarla ve idari tacizle karşı karşıya kaldılar. Bu ihlaller cezasız kaldı. 25 Ağustos 2018’de 700. haftalık nöbeti dağıtmak üzere aşırı güç kullanan çevik kuvvet polisine soruşturma açılmadı lakin bu aşırı güç kullanımına uğrayan ve hukuk dışı olarak gözaltına alınan yakınlarının da aralarında bulunduğu 46 insan hakları savunucusunun yargılanması hala devam ediyor. Şubat 2024’te aralarında tekrar yakınlarının da bulunduğu 20 şahsa yönelik temelsiz bir soruşturma daha başlatıldı. 

Cumartesi Anneleri/İnsanları, önlerine çıkan tüm mahzurlara karşın sevdiklerinin zorla kaybedilmelerine ilişkin gerçeğin ortaya çıkarılması ve sorumluların adalet önüne getirilmesi konusundaki kararlılıklarından vazgeçmediler. Ayrıyeten sevdikleriyle buluşma ve anma mekanı olarak tanımladıkları Galatasaray Meydanı’nda yıllardır yetkililerin baskılarına rağmen haftalık nöbetlerini sürdürmekte kararlılar.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın Ekim 2023’te yaptığı ve Kasım başında Galatasaray Meydanı’ndaki kısıtlamaların hafifletilmesine yol açan olumlu yorumlarını memnuniyetle karşılamakla birlikte polisin ve polis bariyerlerinin varlığından ve iştiraklerine izin verilen kişi sayısının keyfi olarak sonlandırılmasından kaygı duyuyoruz. On kişilik nöbet [sınırlaması] Cumartesi Anneleri/İnsanlarının barışçıl eylem hakkını engellemeye devam ediyor ve devam edecek. Kasım 2022 ve Mart 2023’te alınan, müracaatçıların barışçıl toplanma özgürlüğünün ihlal edildiğine ve ihlalin bir daha tekrarlanmamasına hükmeden iki Anayasa Mahkemesi kararıysa bugüne kadar hiç uygulanmadı. 

Başta Cumartesi Anneleri/İnsanları olmak üzere, zorla kaybetme mağdurlarının yakınları ve Türkiye’deki diğer insan hakları savunucularına uygulanan kısıtlamaların derhal kaldırılması davetinde bulunuyoruz. Yetkilileri, kümenin her cumartesi günü Galatasaray Meydanı’nda barışçıl protesto düzenleme hakkını sınırlamak yerine [bu hakka] hürmet duymaya, onu kolaylaştırmaya ve müdafaaya çağırıyoruz.”