İran, “İsrail’e karşı harekete geç” talebine yanıt vermedi, Hizbullah yol ayrımında: “İran Nasrallah’ı sattı” iddiası

Çağrı aygıtları ve telsiz patlatma akınları ile başlayan, akabinde yönetim takımını hedef alan, son olarak Genel Sekreter Hasan Nasrallah’ı öldüren İsrail akınlarına karşı harekete geçmeyen İran, Hizbullah’ta büyük hayal kırıklığı yaratırken reaksiyonlar de giderek yükseliyor. Arap medyasında “İran’ın Nasrallah’ı sattığı” sesleri yükselirken, taarruzlar sonrası örgüt içi çatışmaların derinleştirdiği, bu durumun örgütü zayıf düşürüp bölünmeye sürükleyebileceği ileri sürülüyor. Suriye rejimi ise İsrail’in kapsamlı saldırısı ihtimaline karşı denetimi altındaki bölgelerde fliyet gösteren “Asker toplama bürolarını” kapatmak için harekete geçti. Hizbullah, İsrail’in kara harekâtına karşı Suriye’deki güçlerinin bir kısmını Lübnan’a çekti.

İsrail’in Gazze harekâtı sonrası Hizbullah’a yönelik kapsamlı hava harekâtı başlatması ve kara harekâtı için gün sayması bölgede tansiyonu yükseltirken örgütün lider takımının tamamına yakınını ortadan kaldırılmasına karşın İran’ın harekete geçmede isteksiz olması “İran, Hizbullah’ı sattı” argümanını gündeme getirdi. Dubai kaynaklı Al Arabiya haber sitesinin Axios haber sitesini kaynak göstererek yayınladığı haberinde, Hizbullah İran’dan, İsrail’e saldırmak için harekete geçmesini istedi. İran’ın bu talebi kabul etmemesi sonrası Nasrallah’a yönelik saldırı yapıldığı öne sürülen haberde, İranlı yetkililerin Hizbullah’taki mevkidaşlarına, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan‘ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katılmak üzere New York’ta olması nedeniyle İsrail’e saldırı düzenlemek için vaktin uygun olmadığı yönünde bilgi verdiği belirtildi.

Kınamadan ileriye gidilmedi

Haberde Nasrallah’ın ölümü sonrası dini lider Ali Hamaney‘den ülkenin Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’a kadar İran’dan yapılan açıklamaların kınamadan öteye gitmediği ifade edildi.  3 Ocak 2020’de Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani‘nin Irak’ta, Hamas lideri İsmail Haniye’nin 31 Temmuz’da Tahran’da öldürülmelerine de İran idaresinin güçlü bir karşılık vermediği vurgulanan haberde, Nasrallah’ın hayatını yitirdiği atağa da cevap verilme ihtimali olmadığı kaydedildi.

İran’a “Sattın” ithamı

Nasrallah’ın İsrail atağında öldürülmesi İran, Irak, Suriye’nin de aralarında yer aldığı birçok Arap ülkesinde farklı iddiaları gündeme getirdi. Aralarında Şii din adamları da dahil birçok İslami etrafın sosyal medya paylaşımında, Nasrallah’ın İran tarafından İsrail ve ABD’ye satıldığını ve vefatına yer hazırlandığı ileri sürüldü.

Örgüt içi çatışmalar derinleşiyor

Londra merkezli El Ereb gazetesi ise haberinde, Hizbullah’ın iç problemlerine ve yerel müttefikleriyle yaşadığı tansiyonlara dikkat çekerek, İsrail hücumlarının yol açtığı kayıplar ve örgüt içindeki çatışmaların Hizbullah’ı zayıflatabileceği ve bölünmeye sürükleyebileceği vurgulandı. Hizbullah içindeki savaş stratejisi konusunda görüş ayrılıkları yaşandığı aktarılan haberde, bilhassa İran’ın dayanağında yaşanan gecikmeler ve ataklara gereğince güçlü karşılık verilmemesinin de örgüt içerisinde tartışma konusu olduğu belirtildi.

Hizbullah, Suriye ve diğer ülkelerdeki askeri gücünü Lübnan’a çekiyor

İsrail’in hava hücumlarında tesirli olması ve karadan bir harekât başlatması ihtimaline karşı Hizbullah, Lübnan’daki cephesini güçlendirmek için eğitimli silahlı güçlerini Suriye ve diğer ülkelerden çekmeye başladı. Birçok Arap ülkesinde fliyet gösteren silahlı güçlerin bir kısmının Lübnan’a taşındığı ileri sürüldü.

Suriye’den şu ana kadar Lübnan’a dönen Hizbullah milisi sayısının 700’ü aştığı, İsrail’in dönüş sırasında muhtemel akınlarından korunmak için 10’arlı gruplar halinde minibüs ve sivil nakliye kamyonları ile taşındıkları bildirildi. Bölgedeki kaynaklar, Lübnan’a dönen Hizbullah savaşçılarının çoğunluğunun, milis safları içindeki seçkin güçler ve direkt çatışmalarda öncü güç olarak görev alan “Radwan Birimi”nden olduklarını belirtiyor. Lübnan’a çekilen Hizbullah savaşçıları arasında, Irak ve Yemen’de görev alan lider takımları ve güdümlü füzeleri kullanma konusunda uzman olan takımların bulunduğu aktarılıyor. Suriyeli kaynaklara göre, Suriye’den Lübnan’a geçen Hizbullah’ın boşalttığı bölgelere ise Iraklı Şii militanlar konuşlandırılmaya başlandı.

Suriye, İsrail’in restini gördü

İsrail’in zaman zaman hava hücumlarına maruz kalan Suriye rejiminin, muhtemel kara savaşında Hizbullah’a destek veremeyeceğini, örgüt idaresine münasebetleri ile birlikte aktardığı öne sürüldü. Bir güvenlik kaynağının aktardığı bilgiye yer veren Suriye TV, Beşar Esad rejiminin, stratejik iştirake karşın İsrail’le mümkün savaşa katılmayı ya da Hizbullah’ı desteklemeyi reddettiğini, Hizbullah’ın herhangi bir Suriyeliyi İsrail’e karşı kendi saflarında savaşması için görevlendirmesine ise izin vermediğini ileri sürdü.

Hizbullah’ın asker toplama ofisleri kapatıldı

Suriye rejiminin, Hizbullah’ın Şam kırsalındaki Seyyida Zeyneb‘in türbesi yakınında kısa süre önce açtığı asker toplama ofisi ile diğer bölgelerdeki asker toplama ofislerini ise kapattığı aktarıldı. Kapatmaya münasebet olarak Hizbullah idaresine verilen bilgide, “Suriye’nin güneyde yeni bir cephe açmasına izin verecek durumda olmadığı, bilhassa de İsrail ile herhangi bir çatışmanın direkt Suriye sonu olan Golan bölgesine uzanan bir tansiyona yol açacağı korkusu” sözleri yer aldı.

Bir tarafta milli yas bir tarafta kutlama

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın İsrail’in hava hücumunda öldürülmesi, Ortadoğu ülkelerinde şaşkınlık, telaş, büyük moral çöküntüsü yaratırken, birtakım yerlerde de sevinç şovları ile karşılandı. Nasrallah’ın vefatının Hizbullah tarafından resmi olarak açıklanması sonrası Irak ve Suriye idareleri, üç günlük yas ilan etti. İki ülkede Şiiler, karalar giyerek matem tutarken, Şii nüfusu olmayan birtakım bölgelerde sevinç şovları yaptı. Sevinç şovları yapan rejime muhalif Sünni gruplar, Nasrallah ve Hizbullah’ı, Esad rejiminin ömrünü uzatmak, halk ayaklanmasını bastırmak ve katliamlar yapmakla suçladı.

Deve kurban ettiler

İdlib ve Azez’in de içinde yer aldığı Kuzey ve Batı Suriye’de sokaklara çıkan binlerce kişi, kutlama amacıyla havaya silahlar sıktı, davul zurna eşliğinde halaylar çekti ve halka lokma dağıtıldı. Dera kentinde ise yerel Sünni gruplar, Nasrallah’ın mevtini kutlamak için deve kesti.

“14 yıl sonra adalet geldi”

Nasrallah’ın vefatını kutlayan Sünni kümelerin sosyal medya paylaşımlarından kimilerinde şu sözlere yer verildi:

-“Bugün tüm Suriye halkı adalet hissiyle dolu bir şekilde kutlama yapıyor. Terörist Hasan Nasrallah, Esad rejimini destekleyen ve binlerce Suriyeliyi öldüren ilk şahıslardan biriydi. Bugün, 14 yıl sonra adalet geldi. Ve şu anda yüksek sesle ilan ediyorum ki, meskenimi yıkan ve halkımı yerinden eden, cehennemde rahat uyu Hasan Nasrallah.

-Son derece memnunum ve bu günün geleceğinden tamamen eminim. Uzun vakittir sabırlıydık ve şu anda kutlama vakti. Çok acı çektik ve şu anda sevinmeliyiz. Suriyelilere Hasan Nasrallah’ın cürümlerini sorun; onu iyi tanıyoruz.“