İsveç, Japonya ve Yeni Zelanda örneği: Alternatif nikotin ürünleri, sigarayla mücadeleye katkı sağlayabilir mi, Türkiye ne yapabilir?

İsveç, Japonya ve Yeni Zelanda örnekleri; alternatif nikotin ürünleri kullanımınını sigarayla mücadele siyasetlerine dahil eden ülkelerde, sigara içme oranının azaldığını ortaya koydu. 

BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Genel Müdürü Alper Yüce ve BAT Türkiye Kurumsal İlişkiler Yöneticisi Özgür Can Özbek, düzenledikleri basın toplantısında sigarayla mücadelede muvaffakiyete ulaşmak için “şeffaf bir diyalog ortamı oluşturulması gerektiğini” söylerken, “denetlenebilir siyasetlerle alternatif nikotin ürünlerinin tahlil olabileceğini” ülkelerden örnekler vererek anlattı. 

Türkiye’deki sigara içme oranının yüzde 36,1 ile Avrupa’dan yüksek olduğunu vurgulayan Can Özbek, alınan tedbirlere ek olarak alternatif tahliller geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Sigarayla mücadelede çeşitli siyasetlerin ele alındığı OMNI platformu hakkında bilgi veren Özbek, platformun tütün siyasetlerinin bilimsel gerçeklere dayalı bir şekilde belirlenmesi için bir araç niteliğinde olduğunu söyledi. 

Özbek, Sigara içme oranını yüzde 5’e düşürerek ‘dumansız ülke’ olan İsveç örneğinden bahsetti:

“Sigara tüketimini yüzde 5’e düşüren İsveç’in gayretine bakarsak, ısıtılmış tütün, elektronik sigara ya da nikotin keseleri alternatif nikotin ürünlerine yönlendiren hükümet siyasetleriyle bunun başarılabildiğini görüyoruz.. Ülkenin yüzde 24’ü nikotin tüketiyor fakat yalnızca %5’i sigara almaya devam ediyor.”

“Bu ürünlerin daha az ziyanlı olduğuna yönelik çok sayıda çalışma mevcut” 

Alternatif ürünleri yasaklayan siyasetlerin sigara tüketimini azaltmaya yardımcı olmadığının altını çizen Özbek, yasakçı bir siyaset tercih eden Avustralya’da sigara kullanım oranında bir düşüş yaşanmadığını fakat komşusu Yeni Zelanda’nın alternatif nikotin ürünlerine yönelerek bunu başarabildiğini söyledi.  

OMNI’nin bilimsel verilere dayalı bir bilgi platformu olduğunu söyleyen Özbek, şöyle devam etti:

“Nikotin kullanmaya devam eden lakin sigara kullanım oranını azaltan İsveç, Avrupa’da kanser tiplerinin en düşük olduğu ülke pozisyonunda. Bilimsel çalışmalarda, bu ürünlerin daha az ziyanlı olduğuna yönelik çok sayıda çalışma mevcut.” 

Yüce: Denetlenmeyen eserler sağlık açısından riskli  

Elektronik sigaraların ve ısıtmalı tütün ürünlerinin Türkiye’de yasak olduğunu hatırlatan Alper Aziz de kontrolsüz şekilde ülkeye sokulabilen ürünlerin risk barındırdığına dikkat çekti. Ulu, Türkiye’de bu mevzuda bir düzenleme yapılması gerektiğine ve alternatif tütün ürünlerinin denetlenmesi gerektiğine dikkat çekti. Büyük, “şeffaf bir diyalog ortamıyla sigarayla mücadelede muvaffakiyete ulaşılabileceğini” dile getirdi.

Japonya’nın ısıtmalı tütün eserleriyle birlikte sigara tüketimini denetim altına aldığını belirten Şanlı, iki tüketiciden birinin alternatif ürünlere yöneldiğini söyledi.  

İngiltere’nin siyasetini da örnek gösteren Şanlı, şunları kaydetti: 

“Önlenebilir hastalıkların başında sigaranın sebep olduğu hastalıklar geliyor. İngiltere’nin siyasetinde tavsiye edilen birinci teklif, ‘Sigara berbattır, içmeyin’ ihtarıdır. İkinci teklif ise, ‘İçmeye devam edecekseniz, alternatiflerine bakın’ halindedir. Biz de bunu söylüyoruz, doğru sıralama bu, neresinde duracağına tüketici karar veriyor.”

Sigarayla mücadele konusunda hayata geçirilen OMNI’nin sigara tüketimini azaltmada çok önemli bir adım olabileceğini söyleyen Şanlı; karar vericiler, akademisyenler ve toplum ile açık bir tartışma ortamı oluşturma amacında olan platforma toplumun farklı kesitlerinin de katkı sunabileceğinin altını çizdi.

Türkiye ne yapabilir?

Yüce, Türkiye’nin sigarayla çabası konusunda tekliflerde de bulundu. Mevcut düzenleme etkinliklerinin artırılmasına ek olarak alternatif eserlerle ilgili düzenleme gerektiğini belirten Büyük, “Sigara içenlere  potansiyel olarak daha az ziyanlı alternatifler sunularak sigara bırakma süreçleri desteklenmeli. Daha şuurlu bir kamuoyu oluşturulmalı. Sigaranın ziyanları ve alternatifler konusunda daha tesirli iletişim stratejileri oluşturulmalı” diye konuştu.