Makine ihracatı 10 ayda 23,3 milyar dolar oldu

10 aylık periyotta en fazla makine ihracatı yapılan kollar evsel ve endüstriyel soğutma makineleri olurken, onu sırasıyla içten yanmalı motorlar ve aksamı ile inşt ve madencilik makineleri izledi.

Söz konusu devirde, ihracat pazarları arasında yüzde 5’lik gerilemeye karşın 3 milyar doları aşan Almanya ilk sırada bulunurken, Rusya ikinci ve yüzde 7,5’lik artış gerçekleşen ABD üçüncü sırada yer aldı.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu, ABD’deki seçimlerle birlikte, bu yıl global ekonomiyi etkileyen seçim belirsizliklerinin şimdilik sonlandığını ifade etti.

Donald Trump’ın yeniden Başkan seçilmesinin global ihracat üzerine muhtemel tesirlerini değerlendiren Karavelioğlu, şunları kaydetti:

“Trump hükümetinin ithalata yüksek vergiler getirme vtlerinin global ölçekte yeni bir korumacılık savaşı başlatacağı, bunun da dünya ticaretinde gözle görülür bir daralmaya yol açacağı açık. Yükselen duvarlar global büyümeyi zayıflatmakla kalmayabilir, eserlerden çok üreticilerini hedef alacak ek gümrük vergileriyle, bir türlü sonuna gelinememiş dezenflasyon eforlarını da akamete uğratabilir. Ana pazarı Avrupa olup ihracatının birçoklarını avroyla ithalatını ise dolarla yapan bizimi dallar için doların giderek güçlenmesinin karlılık ve rekabetçilik bakımından aksi tesirleri olacaktır. Son yıllarda ABD’ye süratli artan makine ihracatımız, parite risklerini azaltmaya yönelik gayretlerimizin bir sonucuydu. Tedarik zincirlerindeki yeni kırılmaların, ABD pazarındaki işbirlikleri giderek güçlenen Türkiye için yeni fırsatlar yaratacağına inanıyoruz. Diğer yanda, ABD ile ticaretinin sınırlanacağı peşinen ilan edilmiş ülkelerin dünyanın geri kalanında ticaret yollarını saptırmak da dahil, çok daha agresif stratejiler geliştireceğini beklemeliyiz. Süreç, duvarlarını örmekte kararsız kalanların lehine gelişmeyecektir.”

Karavelioğlu, dünya makine cirosunda yüzde 2’lik düşüşün alışılmış sanayi kollarının hâkim olduğu gelişmiş ülkelerde çok büyük problemler yarattığını vurguladı.

Almanya’da Satın Alma Yöneticileri Endeksi’nin (PMI) eylülde 40,6’ya kadar gerilemesii birçok bilginin üretim maliyetleri düşük ülkelere kayış konusunda tedirginlik oluşturduğuna dikkati çeken Karavelioğlu, “ABD’deki seçmen davranışlarında barizleşen bu eğilim, gelişmiş ülkelerin makine, otomotiv ve savunma sanayi benzeri üretim kesimlerini müdafaaya kararlı olduklarının bir işareti. Bugüne kadar bu kutuplaşmalar arasında yolumuzu hep bulmamızı sağlayan rekabet gücümüzü koruyabilmek için, niş alanlardaki üretim ölçeklerimizi ve teknoloji düzeylerindeki çeşitliliğimizi geliştirmeye çoğu zaman kinden fazla eğilmeliyiz. Kamunun yatırım, inovasyon ve sürdürülebilirlik takviyelerini odak dallarda daha fonksiyonel hale getirmeliyiz.” değerlendirmesinde bulundu.

“Miktar bazındaki gerilemeyi ihracat ünite fiyatlarındaki artış kompanse ediyor”

Ticaret Bakanlığının yılın ikinci çeyreğindeki büyümenin yarısının net mal ve hizmet ihracatından geldiğine yönelik vurgusunu çok önemli bulduğunu ifade eden Karavelioğlu, Bakanlığın sunumundaki, ihracatın ana belirleyicisi olan dış talepte tarihî ortalamanın altında zayıf bir seyir görüldüğüne yönelik tespitin de yerinde olduğunu bildirdi.

Karavelioğlu, neredeyse tüm iç pazarlarda talep, yatırım ve üretimin zayıfladığını, kapasite kullanım oranlarının gerilediğini ifade ederek, şu bilgileri paylaştı:

“Bu durum genel ihracatın ucuzlamasına, değer bazındaki artışın esasen miktar bazındaki daha büyük artışlarla sağlanabilmesine neden oluyor. Makinede ise durum daha farklı, bizde miktar bazındaki gerilemeyi ihracat ünite fiyatlarındaki artış kompanse ediyor. Yurt içi üretim maliyetlerindeki yükselişin bir sonucu olarak gelen bu fiyat düzenlemelerinin tabii ki bir sonu var. Maliyetlerin yönetilemez olduğu durumda, istihdamda kayıplar yaşanabilir. 2019-2023 yılları arasında istihdamı yüzde 40 gibi yüksek düzeyde bir artış sağlayan kesimimizde son 12 ayda istihdam artışı durdu hatta yüzde 1 düzeyinde de olsa bir azalış gerçekleşti. 4 yılda yüzde 72 artan makine üretiminin de bu yıl yüzde 8 civarında düştüğünü görüyoruz. Rekabet gücümüzü koruyabilmek için trendin süratle kırılması gerekiyor.”