TCMB: Enflasyonun ana eğilimi yataya yakın seyir izledi

Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bu periyotta enerji, hizmet ve alkol-tütün-altın gruplarının katkıları sırasıyla 1,07, 0,72 ve 0,41 puan düştü, temel mal grubunun katkısı sabit kalırken besin grubunun katkısı ise 0,71 puan arttı.

Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle, aylık artışlar bir evvelki aya kıyasla B ve C göstergelerinde sınırlı şekilde yükseldi. Fiyat artışları, B endeksini oluşturan kümelerden işlenmiş besinde geriledi, hizmetlerde yatay seyrederken temel mallarda ise bir miktar yükseliş gösterdi.

Dağılım ve model bazlı ana eğilim göstergeleri ise bir evvelki aya kıyasla bariz bir değişim sergiledi. TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, kasım ayında enflasyonun ana eğiliminde yataya yakın seyre işaret etti. Ayrıyeten, dağılım ve model bazlı ana eğilim göstergelerinin, B ve C gibi kalıcı dışlamaya dayalı göstergelere kıyasla daha düşük kıymetler aldığı gözlendi.

Hizmet fiyatları kasım ayında yüzde 1,61 artarken, grup yıllık enflasyonu 1,89 puan azalarak yüzde 67,89’a yavaşladı. Yıllık enflasyon ulaştırma dışındaki tüm alt kümelerde geriledi. Hizmet grubu aylık fiyat artışında ekim ayında gerçekleşen yavaşlama bu periyotta de devam etti. Böylece son üç yıllık periyottaki en düşük aylık artış oranı gözlendi.

Aylık bazda kira grubu yüzde 4,18 ile görece yüksek oranda artış kaydetse de kontrat yenileme oranındaki düşüşün yanı sıra kontratlardaki artış oranının gerilemesinin tesiriyle, kiraların bir evvelki aya kıyasla yavaşladığı izlendi.

Kira dışındaki hizmetlerde aylık enflasyon yüzde 0,90 ile düşük seyretti. Lokanta-otel kümesinde yemek hizmetlerinde aylık fiyat artışı yavaşlarken, konaklama fiyatlarındaki düşüş devam etti. Böylelikle grup aylık enflasyonu yüzde 0,79 ile çok önemli oranda zayıfladı.

Kasım ayında ulaştırma hizmetleri fiyatları görece yatay (yüzde 0,33) seyrederken, bir evvelki aya kıyasla nispeten güçlenen haberleşme alt grubu aylık fiyat artışında (yüzde 1,88) sabit telefonla yapılan görüşme ile internet fiyatlarındaki yükselişler tesirli oldu. Bu periyotta diğer hizmetler grubu fiyatlarındaki ölçülü artış (yüzde 0,97) bu kümede yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti.

“Kasım ayında, temel mal grubu yıllık enflasyonu 0,45 puan yükselerek yüzde 28,90 düzeyinde gerçekleşti”

Kasım ayında, temel mal grubu yıllık enflasyonu 0,45 puan yükselerek yüzde 28,90 düzeyinde gerçekleşti. Aylık olarak ise temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam etti. Güçlü mal fiyatları yüzde 1,27 oranında artarken grup yıllık enflasyonu 0,74 puan yükselişle yüzde 23,84 oldu.

Alt kalemler bazında, beyaz eşya ve tüketici elektroniği fiyatları besbelli oranlarda yükselirken, araba ve mobilya fiyatları epeyce ölçülü seyretti. Giysi ve ayakkabı grubu fiyatları mevsimsel tesirlerle gerilerken, yıllık enflasyon bu kümede görece yatay seyir izledi. Diğer temel mal fiyatları ise referans avro kurundaki güncellemenin sonucunda oluşan ilaçların sarkan tesiri yanında, ev ile ilgili temizlik materyalleri ve şahsî bakım kalemleri öncülüğünde yükseldi.

Enerji fiyatları kasım ayında yüzde 0,81 artarken, grup yıllık enflasyonu 13,29 puan düşerek yüzde 46,08 oldu. Uluslararası petrol fiyatlarındaki gelişmelerin katkısıyla akaryakıt fiyatları aylık yüzde 0,24’lük artışla nispeten yatay seyretti. Katı yakıt ve tüp gaz fiyatları ise yükseldi.

Kasım ayında tüketici enflasyonu üzerinde besin fiyatlarının tesiri öne çıktı. Diğer taraftan, besin hariç aylık tüketici enflasyonu yüzde 1,34 ile ölçülü seyir izledi. Besin ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları bu periyotta yüzde 5,10 artarken, yıllık enflasyonu 3,29 puan yükselerek yüzde 48,57 düzeyine ulaştı.

Yıllık enflasyon işlenmemiş besin kümesinde 12,74 puan artarak yüzde 59,79 seviyesinde gerçekleşirken, işlenmiş besin kümesinde 4,62 puan gerileyerek yüzde 39,10 oldu. İşlenmemiş besin fiyatları (yüzde 9,00), zerzevat (yüzde 29,55) ve yumurta (yüzde 14,10) öncülüğünde yüksek aylık artış sergiledi. İşlenmiş besin fiyatları yüzde 1,58 artış ile bir evvelki aya kıyasla yavaşlarken, bu alt kümede (ekmek dışında kalan) tahıl ürünleri ile şeker-çikolata kalemlerinin tesiri öne çıktı.

Yurt içi üretici fiyatları kasım ayında yüzde 0,66 artarken, yıllık enflasyon 2,77 puan düşerek yüzde 29,47’ye geriledi. Bu devirde ana sanayi grupları itibarıyla, dayanıksız tüketim malı kümesindeki fiyat artışı yüzde 2,21 olurken, sermaye ve ara malları (yüzde 0,62 ve yüzde 0,64) ile enerji (yüzde -2,32) manşet oranı sınırlayan gruplar olarak öne çıktı.