Dağlıoğlu’ndan Türkiye’nin küresel yatırım payına ilişkin öngörü

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, gazete ve televizyon kanallarının ekonomi müdürleri ile bir araya geldiği sohbet toplantısındanda, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) yayımladığı verilere göre, global direkt yabancı yatırımların bu yılın ilk yarısında 727 milyar dolarla toparlanma göstermesine rağmen geçen yılın aynı periyodundaki yatırımların yüzde 30 altında kaldığını hatırlattı.

Türkiye’de yılın ilk yarısında bir miktar düşüş olduğunu, yatırımcıların bunun zelzele yahut siyasi gelişmelerle ilgili olduğunu düşünmediğini, daha çok global gelişmelerle ilgili olduğunun ortaya çıktığını kaydeden Dağlıoğlu, “Nitekim OECD’nin raporu da bu görüşü doğruluyor, Türkiye’ye gelen yatırımlardaki azalmanın, dünya genelindeki gelişmeler sebebiyle olduğunu gösteriyor. Yalnızca yatırım değil, dünyada ticaret de yavaşladı” diye konuştu.

Dağlıoğlu, Türkiye’nin 2003-2022 döneminde 252 milyar dolar meblağında uluslararası direkt yatırım çektiğini ifade ederek, “Önceki 30 yıllık devirde global yatırımların yıllık ortalama binde 2’sini çekiyorduk. Sonrası periyotta global yatırımların kabaca yüzde 1’ini çekiyoruz. Kalkınma Planı’nda bize verilen hedef de dünyadaki yatırımların yüzde 1,5’ini çekebiliriz şeklinde. Amacımız de bunu yüzde 1,5’e taşımak. Bunu 3-5 yıllık, yani orta vadeli devirde gerçekleştirmek istiyoruz” sözünü kullandı..

“Asya’nın hissesi artmaya devam edecek”

Burak Dağlıoğlu, imalat sektörü altında besin ve içeceğin en çok yatırım çekilen alanlardan olduğunu ifade ederek, Türkiye’ye gelen uluslararası direkt yatırım akımlarının bileşenlerine bakıldığında, gayrimenkulün yüzde 27, sermayenin de yüzde 67 hisseye sahip olduğunu bildirdi.

2003-2022’de uluslararası direkt yatırım kaynaklarının coğrafik dağılımına bakıldığında, Avrupa’nın yüzde 69,3 ile en büyük hisseye sahip olduğuna işaret eden Dağlıoğlu, şunları kaydetti:

“Önümüzdeki yıllarda yatırımcı ülkeler listesinde tablonun değişmeye başladığını göreceğiz. Uluslararası sermayeli şirket sayısı artıyor. 80 bin şirket var. Kendi stratejimizi yaparken hacme ve niteliğe odaklanmaya çalışıyoruz. Türkiye, 2003 yılından bugüne yapılan ıslahatlarla bir arada uluslararası direkt yatırımlara en açık, en liberal ülkelerden biri. OECD ortalamasından da iyi. Birçok rakibimiz olan ülkeden de yatırıma daha açık bir ülkeyiz.”

Dağlıoğlu, Katar’la yürüyen bir yatırım süreci olduğunu aktararak, “Uluslararası direkt yatırım stokunda Katar, şimdi 10 milyar dolar civarında. Stok olarak ilk yatırımcılar arasında. Önümüzdeki periyotta aynıi gelişmelerin diğer ülkelerle de olması çok olası” dedi.

“Belki önümüzdeki aylarda birkaç farklı büyük satın alma, birleşme haberi olabilir”

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Dağlıoğlu, global yatırımlardan aldıkları hissenin yüzde 1’in altına düşmeyeceğini öngördüklerini belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Dünyadaki yatırımların nereye gideceğini kimse öngöremiyor. Dünyadaki ortamın öngörülemezliğinden ötürü biz de bir sayı veremiyoruz. Kümülatif bilgiyi paylaşmayı seviyorum; son 12 ayda 11 milyar dolar civarında yatırım çekmişiz. Geçen yıl 13,3 milyar dolarlık bir yatırım çekmiştik. Yüzde 25 bir azalma var. Dünyada yüzde 30 daralma var. Bu yıl için şöyle bir varsayımımız olabilir; birkaç satın alma, birleşme projesi duyuruldu. Onların kapanmasıyla bu sayısı daha iyi bir düzeye taşıyabiliriz, diye bir öngörümüz var.

Küresel yatırımlardan aldığımız yüzde 1 hissesi, bu yıl tahminen oransal olarak birazcık daha üste taşırız. Zira birtakım projelerin tamamlanmasıyla, bu yıl kapatılabilecek birkaç işlem var. Bir de sürpriz, sene sonu bitmeden taraflar anlaşırsa tahminen duyurulabilecek birkaç iş daha olur, ölçekli… Tahminen önümüzdeki aylarda birkaç farklı büyük satın alma, birleşme haberi olabilir. Körfez diye kısıtlamayalım. Yani önümüzdeki aylarda bu türlü birkaç hacimli yatırım projesinin gerçekleşeceğini düşünüyorum. Yani BAE tarafıyla, Körfez tarafıyla konuşulan şeylerde satın alma, birleşme projeleri olduğu için onlardaki o volüm, hacim büyük oluyor. Oralardan önümüzdeki aylarda inşallah gelmeye devam eder. Yeniden dünya performansından daha iyi performans göstermeye devam ederiz, diye bir beklentimiz var.”

2024 ajandasına hazırlık yaptıklarını belirten Dağlıoğlu, “Orada da temel temalarımız tedarik zinciri çeşitlendirmesi, Türkiye’nin burada nasıl daha merkezi bir rol oynayacağı, sürdürülebilirlik ajandamız, dijital ekonomi ve teknoloji girişimciliği… Bu 3 ana başlığa odaklanan roadshow’larımız olacak” dedi.

“Görüşme Tesla ile sınırlı değil”

Burak Dağlıoğlu, Tesla, SpaceX ve sosyal medya platformu X’in sahibi Elon Musk ile ilgili bir soru üzerine, “Havacılık programımızda uzun yıllardır iş ortağı SpaceX boyutuyla… Starlink konusunu Sayın Ömer Fatih Sayan, sosyal medyasında paylaştı; ‘görüşüyoruz’ diye… Şu anda çok sayıda elektrikli araba üreticisi ile görüşüyoruz esasen, çalışıyoruz. Sanayi Bakanı’mız da açıklama yapmıştı; ‘Asyalılarla görüşüyoruz, tahminen işte Manisa’da bir yatırım olabilir’ gibi… Yalnızca Tesla ilgili sınırlı değil ki; birkaç farklı, daha mikro mobilite ya da daha orta düzeyde mobilite araçları için uğraştığımız projeler var. Bizim çok kıymet verdiğimiz bir alan” sözünü kullandı..

“OVP’nin bilhassa yapısal ıslahatlar tarafı yatırımcıların çok ilgisini çekiyor”

OVP’nin bilhassa yapısal ıslahatlar tarafının yabancıların ilgisini çektiğini belirtren Dağlıoğlu, “Çünkü orada hem dijital iktisatla ilgili hem de sürdürülebilirlikle ilgili çok önemli maddeler var. Yani biz para siyasetinden daha çok bu yapısal ıslahatları konuşuyoruz” dedi.