Rus asker kaçağı, nükleer üste yaşananları anlattı: “Savaşın başladığı gün tüm silahlarımız hazırdı”

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekatını başlattığı 2022 Şubat ayında, eski bir Rus askeri olan Anton, nükleer silahların bulunduğu bir askeri üste görev yapıyordu.

Savaşın resmen başladığı o gün, üssün savaş teyakkuzuna geçtiğini anlatıyor:

“Önceden yalnızca talim yapardık. Savaşın başladığı gün ise tüm silahlar hazır haldeydi” diyor ve ekliyor:

“Elimizdeki gücü denize, havaya göndermeye ve kağıt üstünde bir nükleer akına hazır haldeydik.”

Anton ile Rusya dışındaki bâtın bir pozisyonda buluştuk. Onu tehlikeye atmamak ismine BBC bu pozisyonu paylaşmıyor. İsmini de haberimizde değiştirdik ve onun yüzüne yer vermedik.

Anton Rusya’da bâtın bir nükleer silah tesisinde görev yapıyordu. Bulunduğu birliği, rütbesini ve üssü teyit eden dokümanları bizimle paylaştı.

BBC, onun anlattığı tüm olayları bağımsız olarak teyit edemiyor, lakin bu anlatılanlar aynı dönem Rusya’dan gelen açıklamalarla örtüşüyor.

Rus birliklerinin Ukrayna hududundan girmesinden üç gün sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkenin nükleer gücünü en yüksek alarm düzeyine çıkardıklarını, “özel bir savaş pozisyonuna” geçirdiklerini söylemişti.

Anton bu savaş teyakkuzunun, savaşın ilk gününde geçerli olduğunu ve birliğinin “üsse kapandığını” anlatıyor:

“Tek izlediğimiz Rus devlet televizyonuydu. Tüm bunların ne manaya geldiğini pek fark edememiştim. Otomatik olarak vazifelerimi yapıyordum. Savaşta çatışma içinde değildik, sadece nükleer silahları koruyorduk.”

Alarm düzeyinin iki yahut üç hafta sonra düşürüldüğünü söylüyor.

Anton’un tanıklığı Rusya’nın nükleer güçleri içerisinden bilinmeyen bir görüş sunuyor. Rus askerlerin gazetecilere konuşması, sık görülen bir durum değil.

“Orada herkes profesyonel askerdir, erler yoktur. Askerler itinayla seçilir” diyor.

“Sürekli denetleme vardır, herkesi palavra makinesiyle test ederler. Oradakiler bir nükleer saldırıyı püskürtme yahut saldırıyı gerçekleştirmekle vazifelidir.”

“Emrimdeki askerlerin üsse herhangi bir telefon getirmemesini denetliyordum. Kapalı bir topluluktuk, yabancı kimse yoktu. Şayet ailenizin sizi ziyaret etmesini istiyorsanız üç ay öncesinden istihbarat servisine müracaat yapmanız gerekiyordu.”

Anton bu askeri üsteki güvenlik birimindeydi ve nükleer silahların korunmasında süratli müdahale onların misyonuydu.

Amerikan Bilim İnsanları Federasyonu’na (FAS) göre, Rusya’nın yaklaşık 4 bin 380 operasyonel nükleer başlığı bulunuyor. Lakin bunların 1700’ünün kullanıma hazır olduğu tahmin ediliyor. Tüm NATO üyelerindeki başlık sayısının toplamı da bu civarda.

Putin’in “stratejik olmayan” yahut taktik nükleer silahları harekete geçirmesinden de tasa ediliyor. Bunlar yaygın radyoaktif serpinti yaratmayan daha küçük füzelerden oluşuyor.

Bunların kullanımı da bölgedeki savaşın tırmanmasını getirebilir.

Bazı Batılı uzmanlar Rusya’nın elindeki silahların çoğunlukla Sovyet periyodundan kaldığını, kimilerinin fonksiyonsuz olduğunu öne sürüyor.

Eski Rus asker, bu görüşü reddediyor ve bunun “sözde uzmanların yüzeysel görüşleri” olduğunu söylüyor:

“Bazı bölgelerde eski moda silahlar olabilir, lakin ülkenin devasa bir nükleer silah cephaneliği var. Çok sayıda savaş başlığı var.”

Anton, Rusya’nın nükleer silahlarının tamamen operasyonel ve savaşa hazır olduğunu öne sürüyor: “Nükleer silahların bakımı düzenli yapılıyor, bir dakika bile boş bırakılmıyor.”

Savaş başladıktan kısa süre sonra, Anton “suç” olarak nitelediği bir emir alıyor. Kendi birliğine, özel olarak kaleme alınmış bir eğitimi sunması gerekiyor:

“Bu metinde, Ukraynalı siviller ‘asker’ gösteriliyor ve yok edilmeleri gerektiği söyleniyor. Bu benim için kırmızı çizgi, bu bir svaş suçu. Bu propagandayı yaymayacağımı söyledim.”

Komutanları Anton’u azarlayıp onu ülkenin öteki bir bölgesindeki birliğe sürüyor. Savaşa gönderilebileceğini söylüyorlar.

Bu birlikler daha çok “sorun çıkaran askerlerden” oluşuyor ve ilk dalga olarak savaş alanına gönderilebiliyor.

Londra’daki Rusya Büyükelçiliği haberimizle ilgili sorularımıza cevap vermedi.

Anton, cepheye gönderilebileceği bilgisini aldıktan sonra, savaşta yer almayacağına yönelik bir metne imza atıyor ve mahkemeye sevk ediliyor. Eski asker, bu gelişmeleri teyit eden dokümanlara sahip.

Ardından ülkeden kaçmaya karar veriyor ve asker kaçaklarına yardım eden bir istekli örgütüyle temasa geçiyor:

“Nükleer tesisten kaçıp gitseydim istihbarat servisi peşime düşerdi ve muhtemelen ülkeyi terk edemezdim.”

Cezalandırılıp öteki bir birliğe gönderilmesinin bu açıdan işe yaradığını söylüyor.

Anton birçok Rus askerin bu savaşa karşı olduğunu “tüm dünyaya anlatmak istediğini” de dile getiriyor.

Askerden kaçanlara yardım eden “Idıte Lesom” (Ormandan geç) isimli örgüt, ayda 350 kadar askerin kaçmak için yardım istediğini duyurdu.

Askerden kaçmanın tehlikesi de bir epey büyük. En az bir kişinin yurt dışına kaçarken vurularak öldürüldüğü biliniyor. Bazıları de zorla ülkeye tekrar getirilerek mahkemeye çıkarılıyor.

Anton kolluk güçlerinin hala Rusya’da kendisini aradığını söylüyor.