İran’da başörtüsü takmadığı gerekçesiyle ahlak polisinin şiddetine maruz kaldığı iddia edilen 16 yaşındaki Armita Geravand yaşamını yitirdi

İran’ın başşehri Tahran’da başörtüsü takmadığı gerekçesiyle ahlak polisinin uyguladığı şiddet sonucu ağır yaralandığı iddia edilen 16 yaşındaki Armita Geravand‘ın hayatını kaybettiği bildirildi.

İran Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı haber ajansı Borna, Geravand’ın “yoğun tıbbi tedavinin ve ağır bakımda geçirdiği 28 günün ardından” Cumartesi günü hayatını kaybettiğini duyurdu.

Yaklaşık bir hafta önce de Geravand’ın beyin vefatının gerçekleştiği bildirilmişti. Uluslararası seviyede de tepki toplayan olayda, Kirmanşahlı bir Kürt olan Geravand’ın nasıl komaya girdiği büyük tartışma konusu.

İnsan hakları savunucuları, 1 Ekim’de yaşanan olayda Geravand’ın başörtüsü takmadığı gerekçesiyle Tahran metrosunda ahlak polisi tarafından itildiğini ya da darp edildiğini, bunun sonucunda da komaya girerek, Tahran’da bir hastanede tedavi altına alındığını öne sürüyor.

İranlı yetkililer ise Geravand’ın başörtüsü takmadığı gerekçesiyle şiddete uğradığı argümanlarını reddediyor. İran resmi haber ajansı Irna’ya göre, Geravand “tansiyonunun düşmesi” sonucu bayılarak düştü ve başını vurdu.

Tasnim haber ajansı da tabiplerin “resmi” değerlendirmesine dayandırdığı bugünkü haberinde, Geravand’ın “beyinde hasara yol açacak şekilde düştüğünü” belirtti. Haberde bunun sonucunda da Geravand’ın kramplar yaşadığı ve “beynine giden oksijenin azaldığı ve ansızın tansiyonunun düşmesiyle beyninde ödem meydana geldiği” aktarıldı.

Amini’nin ölümü

Armita Geravand’ın ölümü, Eylül 2022’de Jina Mahsa Amini’nin başörtüsü takmadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alınması sonrasındaki vefatını hatırlatıyor. Amini’nin ölümü sonrasındaki haftalarda İran idaresine karşı protesto şovları düzenlenmişti. Şovlarda çok sayıda kişi hayatını kaybetmiş, binlerce kişi gözaltına alınmıştı.

Amini’nin vefatından bu yana İran’daki birçok bayan başörtüsü zorunluluğunu reddediyor. İran hükümeti ise başörtüsü takma zorunluluğunun sıklıkla ihlal edilmesi nedeniyle başörtüsü takmayan bayanlara yönelik cezaları artırılmasını öngören bir yasa hazırladı. Şimdi yürürlüğe girmeyen yeni yasa, başörtüsü takmayanlara para cezası ve hatta kimi durumlarda 15 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin euroya kadar para cezası öngörüyor.

Amini’nin ölümü sonrasında tenkitlerin odağında yer alan ahlak polisi ise 2022 sonbaharında sokaklarda devriye gezmeyi bırakmış, lakin Temmuz ayında yeniden sokaklarda göreve başlamıştı.